Beyin anevrizması veya Serebral anevrizma olarak da bilinen intrakraniyal anevrizma, çoğunlukla bir serebral arter duvarındaki zayıflık sonucu damarda lokal bir genişleme veya balonlaşmanın gerçekleştiği serebrovasküler hastalıktır.
Serebral dolaşımın posterior (arka) kısmındaki anevrizmalar ( baziler arter, vertebral arterler ve posterior komünikan arter ) daha yüksek yırtılma riskine sahiptir. Baziler arter anevrizmaları tüm intrakraniyal anevrizmaların sadece %3-5'ini oluşturur ancak posterior dolaşımda en sık görülen anevrizmalardır.
Beyin anevrizmaları hem boyut hem de şekle göre sınıflandırılır. Küçük kabul edilen anevrizmaların çapı 15 mm'nin altındadır. Büyük olarak sınıflandırılanları (15 ila 25 mm) dışında, dev (25 - 50 mm) ve süper dev (50 mm'nin üzerinde) boyutta lezyonlar da vardır.1
Berry anevrizmaları olarak da bilinen sakküler anevrizmalar, yuvarlak bir tomurcuk olarak görünür ve en yaygın serebral anevrizma şeklidir.23 Nedenleri arasında bağ dokusu bozuklukları, polikistik böbrek hastalığı, arteriyovenöz malformasyonlar, tedavi edilmemiş hipertansiyon, tütün kullanımı, kokain ve amfetaminler, intravenöz ilaç kötüye kullanımı (bulaşıcı mikotik anevrizmalara neden olabilir), alkolizm, yoğun kafein alımı, kafa travması ve arter duvarı enfeksiyonları bulunur. Bakteriyemi kaynaklı olarak mikotik anevrizmalar oluşabilir.4
Fuziform (dolikoektatik) anevrizmalar, sadece bir arter duvarının tüm segment ve alanında genişlemesini temsil eder. Tahminen yıllık yüzde 1,6-1,9 arasında yırtılma riski vardır.56
Charcot-Bouchard anevrizmaları olarak da bilinen mikroanevrizmalar tipik olarak küçük kan damarlarında (300 mikrometreden küçük çaptaki), çoğunlukla bazal gangliyonların lentikülostriat damarlarında görülür ve kronik hipertansiyon ile ilişkilidir.7 Charcot-Bouchard anevrizmaları kafa içi kanamanın yaygın bir nedenidir.8
Küçük ve hızlı bir değişim göstermeyen anevrizmalar herhangi bir bulgu vermeyebilir. Bir anevrizma yırtılmadan önce, kişi ani ve alışılmadık derecede şiddetli baş ağrısı tarifler. Bunun yanında mide bulantısı, görme bozukluğu, kusma ve bilinç kaybı gibi semptomlar yaşayabilir veya hiç semptom göstermeyebilir.9
Bir anevrizma yırtılırsa, beynin çevresindeki ve içerisindeki boşluklara kan sızmaya başlar. Buna subaraknoid kanama denir. Başlangıç genellikle belirti göstermeden ani gerçekleşebilir. Kişi "o güne kadar yaşamadığı şiddette baş ağrısı yaşadığını" ifade edebilir.1011 Subaraknoid kanamanın semptomları, anevrizmanın yeri ve boyutuna bağlı olarak farklılık gösterir.12 Rüptüre bir anevrizmanın belirtileri şunları içerebilir:13
Hemen hemen tüm anevrizmalar tepe noktalarına yakın yırtılır. Bu subaraknoid boşlukta ve bazen beyin parankiminde kanamaya yol açar. Anevrizmadan küçük bir kan sızıntısı, yırtılmadan (rüptür) önce başlayabilir ve bu da baş ağrılarına neden olabilir. Hastaların yaklaşık %60'ı rüptürden hemen sonra ölür.14 Daha büyük anevrizmaların yırtılma eğilimi daha fazladır, ancak çoğu yırtılmış anevrizmanın çapı 10 mm'den azdır.15
Mikroanevrizma kavramı küçük boyutlu anevriamaları tarif etmek için kullanılmaktadır. Rüptüre bir mikroanevrizma, fokal nörolojik defisit ile bulgu veren intraserebral kanamaya neden olabilir.16
Yeniden kanama, hidrosefali (beyin omurilik sıvısının aşırı birikimi), vazospazm (kan damarlarının spazmı veya daralması) veya çoklu anevrizmal oluşumu da gerçekleşebilir. Beyin anevrizmasından yırtılma riski anevrizmanın boyutuna göre değişir, anevrizma boyutu arttıkça risk de artar.17
Vazospazm, damar daralması anlamını taşır ve subaraknoid kanama sekonder olarak ortaya çıkabilir. En sık 21 gün içinde ortaya çıkmakta ve hastaların %60'ında görülmektedir. Vazospazmın subaraknoid boşlukta biriken makrofajlar ve nötrofiller gibi inflamatuar hücrelerin apoptozisine sekonder olduğu düşünülmektedir. Bu hücreler, kanayan bölgede biriken kan hücrelerini fagosite etmek için dolaşımdan subaraknoid boşluğa geçerler. Apoptozu takiben, vazospazma neden olan endotelinler ve serbest radikaller de dahil olmak üzere vazokonstriktörler bölgeye salınmaktadır.18
İntrakraniyal anevrizmalar, edinsel veya genetik koşullardan kaynaklanabilir. Hipertansiyon, sigara, alkolizm ve obezite beyin anevrizmalarının gelişimi ile ilişkilidir.192021 Kokain kullanımı ayrıca kafa içi anevrizmaların gelişimi ile ilişkilendirilmiştir.22
Kafa travması ve enfeksiyonlar da sorumlu tutulabilmektedir.23
Aort koarktasyonu da arteriyovenöz malformasyon gibi bilinen bir risk faktörüdür 24 .25 Bağ dokusu hastalığı ile ilişkili genetik durumlar anevrizmaların gelişimi ile de ilişkili olabilir.26 Bu hastalıklar şunları içerir:27
Perlekan, elastin, kolajen tip 1 A2, endotelyal nitrik oksit sentaz, endotelin reseptörü A ve sikline bağımlı kinaz inhibitörü dahil olmak üzere, belirli genlerin kafa içi anevrizmaların gelişimi ile ilişkisini de bildirmiştir. Son zamanlarda, intrakraniyal anevrizmaların gelişimi ile ilgili olarak birkaç genetik lokus tanımlanmıştır. Bunlar 1p34–36, 2p14–15, 7q11, 11q25 ve 19q13.1–13.3'ü içerir.28
Sakküler anevrizmalar hemen hemen her zaman kan damarlarındaki kalıtsal zayıflıkların bir sonucudur ve sıklık sırasına göre şu arterleri etkiler;293031
Şüphelenildiğinde, intrakraniyal anevrizmalar manyetik rezonans veya BT anjiyografi kullanılarak radyolojik olarak teşhis edilebilir.32 Ancak bu yöntemlerin küçük anevrizmaların teşhisi için sınırlı duyarlılığı vardır.33 Bir anevrizmanın rüptüre olup olmadığının belirlenmesi tanı için kritik öneme sahiptir. Lomber ponksiyon (LP), anevrizma rüptürünü ( subaraknoid kanama ) belirlemek için altın standart tekniktir. LP gerçekleştirildikten sonra, BOS değerlendirilir.34
Rüptüre serebral anevrizması olan bireyler için acil tedavi genellikle bozulan solunumun düzeltilmesini ve kafa içi basıncının düşürülmesini kapsamaktadır. İntrakraniyal anevrizmaların tedavisi için iki seçenek vardır: cerrahi kapama (klipleme) veya endovasküler koil uygulaması. Mümkünse, yırtılmış anevrizmayı iptal etmek ve tekrarlayan kanama riskini azaltmak için genellikle kanamadan sonraki ilk 24 saat içinde cerrahi klipleme veya endovasküler koiling yapılır.35
Büyük bir meta-analiz, cerrahi klipleme ve endovasküler koil sonuçları ve risklerinin istatistiksel olarak benzer olduğunu bulmuş olsa da, bir fikir birliğine varılamamıştır.36 Yapılmış bir çalışmada intraserebral anevrizmalar endovasküler koil kullanılarak tedavi edildiğinde daha yüksek bir nüks oranına işaret ediyor gibi görünmektedir.
Sonuçlar anevrizmanın boyutuna bağlıdır.37 Küçük anevrizmaların (7 mm den az) yırtılma riski düşüktür ve yavaş büyürler.38 Bu boyuttaki anevrizmalarda yırtılma riski yüzde birden azdır.39
Rüptüre bir serebral anevrizmanın prognozu, anevrizmanın kapsamına ve konumuna, kişinin yaşına, genel sağlığına ve nörolojik durumuna bağlıdır. Rüptüre serebral anevrizması olan bazı kişiler ilk kanamadan sonra ölürler.
Orijinal kaynak: intrakraniyal anevrizma. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">"What You Should Know About Cerebral Aneurysms". *www.hopkinsmedicine.org*.</cite> ↩
Koutsothanasis G.A.; Sampath R., Berry Aneurysm (update: October 2, 2020). Link https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557480/ ↩
Fusiform and dolichoectatic aneurysms By James R Brorson MD (Dr. Brorson of the University of Chicago received consultation fees from CVS-Caremark, National Peer Review Corporation, and Medico-legal Consulting.) Originally released October 28, 1997; last updated January 29, 2017; expires January 29, 2020
https://tcapp.org/wp-content/uploads/2017/09/Fusiform-and-Dolichoectatic-Aneurysms.pdf ↩
<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAlwayCole2009">Alway, David; Cole, John Walden, eds. (2009). <span class="cs1-lock-limited" title="Free access subject to limited trial, subscription normally required">Stroke Essentials for Primary Care: A Practical Guide</span>. New York: Humana Press. pp. 86–88,
ISBN <bdi>978-1-934115-01-5</bdi>.</cite> ↩
<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAlwayCole2009">Alway, David; Cole, John Walden, eds. (2009). <span class="cs1-lock-limited" title="Free access subject to limited trial, subscription normally required">Stroke Essentials for Primary Care: A Practical Guide</span>. New York: Humana Press. pp. 86–88,
ISBN <bdi>978-1-934115-01-5</bdi>.</cite> ↩
<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGoljan,_Edward_F.2006">Goljan, Edward F. (2006). Rapid Review Pathology (2nd ed.). St. Louis: Mosby. p. 158. ISBN <bdi>978-0-323-04414-1</bdi>.</cite> ↩
<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAlwayCole2009">Alway, David; Cole, John Walden, eds. (2009). <span class="cs1-lock-limited" title="Free access subject to limited trial, subscription normally required">Stroke Essentials for Primary Care: A Practical Guide</span>. New York: Humana Press. pp. 86–88,
ISBN <bdi>978-1-934115-01-5</bdi>.</cite> ↩
<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGoljan,_Edward_F.2006">Goljan, Edward F. (2006). Rapid Review Pathology (2nd ed.). St. Louis: Mosby. p. 158. ISBN <bdi>978-0-323-04414-1</bdi>.</cite> ↩
<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGoljan,_Edward_F.2006">Goljan, Edward F. (2006). Rapid Review Pathology (2nd ed.). St. Louis: Mosby. p. 158. ISBN <bdi>978-0-323-04414-1</bdi>.</cite> ↩
<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDiMaioDiMaio2001">DiMaio, Vincent J.; DiMaio, Dominick (2001). <span class="cs1-lock-registration" title="Free registration required">Forensic pathology</span> (2nd ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 61. ISBN <bdi>978-0-8493-0072-1</bdi>.</cite> ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page